مقدمه
وقتی خودروی شما روشن نمیشود یا چراغهای داشبورد شروع به کمنور شدن میکنند، اولین سوالی که پیش میآید این است که مشکل از کجاست؟ باتری یا دینام؟ این دو قطعهی مهم سیستم الکتریکی خودرو عملکردی هماهنگ دارند، اما خرابی هرکدام میتواند علائم مشابهی داشته باشد. در این مقاله به صورت کامل، با علائم، تفاوتها، و روشهای تست باتری و دینام آشنا میشویم.
باتری چیست و چه نقشی دارد؟
باتری خودرو یک منبع ذخیره انرژی است که وظیفهی اصلی آن تأمین برق برای استارت زدن خودرو و برخی سیستمهای برقی (وقتی خودرو خاموش است) میباشد. باتری با گذشت زمان یا به دلیل شارژ نشدن مناسب ممکن است خراب شود.
علائم خرابی باتری:
-
خودرو استارت نمیزند یا کند استارت میخورد.
-
چراغهای داشبورد هنگام استارت زدن ضعیف میشوند.
-
نیاز مکرر به جامپ استارت.
-
باتری باد کرده یا نشتی دارد.
-
عمر باتری بالای ۲-۳ سال.
دینام چیست و چه وظیفهای دارد؟
دینام یا آلترناتور پس از روشن شدن خودرو، وظیفه دارد برق مورد نیاز خودرو را تأمین کرده و باتری را شارژ کند. دینام در اصل قلب سیستم شارژ است.
علائم خرابی دینام:
-
چراغ هشدار باتری روشن میشود.
-
باتری نو هم زود خالی میشود.
-
چراغهای جلو هنگام حرکت کمنور و هنگام توقف پرنور میشوند یا بالعکس.
-
صدای غیرعادی (ویزش یا جیر جیر) از نزدیکی موتور.
-
بوی سوختگی ناشی از تسمه یا دینام.
تفاوت علائم باتری و دینام
علامت | احتمال خرابی باتری | احتمال خرابی دینام |
---|---|---|
خودرو اصلاً روشن نمیشود | ✅ زیاد | 🔶 متوسط |
چراغ باتری روشن در حین رانندگی | ❌ کم | ✅ زیاد |
باتری نو هم زود خالی میشود | ❌ کم | ✅ زیاد |
خودرو بعد از جامپ استارت روشن میماند | ✅ زیاد | ❌ کم |
نور چراغها نوسان دارد | 🔶 متوسط | ✅ زیاد |
روشهای تشخیص دقیق (تست در خانه)
۱. تست با مولتیمتر
-
ولتاژ باتری در حالت خاموش: ۱۲.۶ ولت
-
ولتاژ در حالت روشن (در حال شارژ): ۱۳.۸ تا ۱۴.۵ ولت
اگر ولتاژ در حالت روشن کمتر از ۱۳.۵ ولت بود، دینام مشکل دارد.
۲. جامپ استارت کردن
-
اگر خودرو بعد از جامپ استارت روشن شد و دیگر خاموش نشد، مشکل از باتری است.
-
اگر بعد از چند دقیقه مجدد خاموش شد، احتمالاً دینام خراب است و باتری شارژ نمیشود.
نتیجهگیری
برای عیبیابی صحیح خودرو در صورت بروز مشکلات برقی، توجه به نشانههای ذکر شده بسیار حیاتی است. تست ساده با مولتیمتر و درک تفاوت علائم خرابی باتری و دینام میتواند از هزینههای اضافی جلوگیری کند.