یکی از مهم‌ترین قطعات انتقال قدرت در خودرو، دیسک و صفحه است. این قطعه وظیفه دارد نیرو را از موتور به گیربکس منتقل کند. به همین دلیل هرگونه خرابی در دیسک و صفحه می‌تواند مستقیم روی شتاب، تعویض دنده، مصرف سوخت و حتی سلامت موتور تأثیر بگذارد.
بسیاری از رانندگان زمانی متوجه خرابی دیسک و صفحه می‌شوند که مشکل شدید شده و هزینه تعمیر چند برابر می‌شود. در این مطلب ۵ نشانه قطعی که می‌گویند زمان تعویض دیسک و صفحه رسیده را کامل و تخصصی بررسی می‌کنیم.

۱. سفت شدن پدال کلاچ یا بالا گرفتن کلاچ

یکی از اولین نشانه‌های خرابی دیسک و صفحه، تغییر در عملکرد پدال کلاچ است. وقتی که دیسک و صفحه فرسوده می‌شود، فنرها قدرت خود را از دست می‌دهند و پدال یا سفت‌تر می‌شود یا نقطه تماس آن تغییر می‌کند.

علائم این بخش:

• پدال کلاچ بیش از حد سفت یا بیش از حد سبک می‌شود

• کلاچ بالا می‌گیرد و باید پدال را زیاد رها کنید تا خودرو حرکت کند

• تعویض دنده با تأخیر و کندی انجام می‌شود

این نشانه‌ها به شما می‌گویند زمان آن رسیده تا دیسک و صفحه را بررسی یا تعویض کنید.

۲. لرزش خودرو هنگام شروع حرکت

اگر هنگام رها کردن کلاچ، مخصوصاً در دنده یک، خودرو لرزش شدید دارد، احتمالاً دیسک تاب برداشته یا صفحه کلاچ چرب شده است.

دلیل لرزش چیست؟

وقتی سطح دیسک و صفحه صاف و استاندارد نباشد، انتقال نیرو یکنواخت انجام نمی‌شود و خودرو دچار لرزش می‌شود.

چرا باید سریع اقدام کرد؟

چون ادامه رانندگی می‌تواند باعث آسیب به گیربکس و دسته‌موتورها شود.

۳. سخت جا رفتن دنده‌ها

وقتی دیسک و صفحه به درستی عمل نکند، دنده‌ها به سختی جا می‌روند. این یکی از شایع‌ترین نشانه‌های زمان تعویض دیسک و صفحه است.

اگر دنده سخت جا می‌رود، علت چیست؟

• صفحه به درستی از دیسک جدا نمی‌شود

• فشار فنرها کم شده

• انتقال نیرو ناقص انجام می‌شود

این مشکل ابتدا در دنده یک و دنده عقب بیشتر حس می‌شود و کم‌کم به همه دنده‌ها منتقل می‌شود.

۴. کاهش شدید شتاب و افزایش مصرف سوخت

اگر خودرو شتاب اولیه خود را از دست داده و هنگام گاز دادن به جای شتاب گرفتن، دور موتور بالا می‌رود، یعنی صفحه کلاچ درگیر نمی‌شود و لیز می‌خورد.

این نشانه کلاسیک خرابی دیسک و صفحه است.

در این حالت، دیسک و صفحه توان باغث انتقال کامل نیرو به گیربکس نمی‌شود و این موضوع باعث:

• کاهش شتاب

• افزایش مصرف سوخت

• بالا رفتن حرارت موتور

• فشار بیش از حد به گیربکس

می‌شود.

۵. صدای غیرطبیعی هنگام فشار دادن کلاچ

اگر هنگام فشار دادن پدال کلاچ صدای تق‌تق، خرخر یا جیغ ناهنجار می‌شنوید، مشکل می‌تواند از بلبرینگ کلاچ یا دیسک و صفحه باشد.

انواع صداهای هشداردهنده:

• صدای ساییدگی

• صدای جیغ‌مانند

• صدای قرچ‌قرچ هنگام ته گرفتن کلاچ

این صداها معمولاً نشانه آخرین مراحل خرابی هستند و باید سریعاً دیسک و صفحه تعویض شود.

زمان مناسب تعویض دیسک و صفحه چقدر است؟

عمر مفید دیسک و صفحه بسته به نوع رانندگی بین ۶۰ تا ۱۲۰ هزار کیلومتر است. البته موارد زیر عمر آن را کم می‌کند:

• رانندگی سنگین در ترافیک

• نگه‌داشتن پا روی کلاچ

• شروع حرکت با دور موتور بالا

• حرکت با بار سنگین

اگر هر کدام از ۵ نشانه بالا را مشاهده کردید، احتمالاً زمان تعویض دیسک و صفحه رسیده است.

جمع‌بندی

خرابی دیسک و صفحه اگر در زمان مناسب تشخیص داده نشود، می‌تواند هزینه‌های زیادی برای گیربکس، بلبرینگ، دسته موتور و حتی موتور ایجاد کند. با شناخت ۵ نشانه مهم و بررسی دوره‌ای این قطعه، می‌توانید از خرابی‌های سنگین و ناگهانی جلوگیری کنید.